نقش های معنایی - منظوری جملات پرسشی در غزلیات حافظ

در کاربرد روزمره زبان فراوان اتفاق می افتد که صورت دستوری جمله با نقش معنایی - منظوری آن مطابقت ندارد. مثلا استفاده از جملات پرسشی یا خبری برای صدور فرمان امری عادی است . در غزلیات حافظ مقوله دستوری پرسشی از جایگاه خاصی برخوردار است . این شاعر بلندمرتبه بسیاری از اندیشه های ظریف و پرمعنای خود را با استفاده از مقوله دستوری پرشس بیان می نماید. در تحقیق حاضر سعی بر آن بوده است که جنبه های متعدد معنایی - منظوری جملات پرسشی در غزلیات حافظ مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گیرد. در راه نیل به هدف فوق استفاده حافظ از مقوله پرسشی برای بیان مقولات معنایی - منظوری گوناگون کورد مداقه و دسته بندی دقیقی قرار گرفت . ما همچنین با اتکاء با آرائ ادبای متقدم و زبانشناسان جدید در پی توجیه برخی از کاربردها که حاصل اندیشه والای حافظ است برآمدیم. از یافته های جالب توجه تحقیق این است که تقریبا تمامی صورت های پرسشی موجود در اشعار حافظ در معنی ثانویه به کار رفته اند، و نقش های معنایی - منظوری متفاوتی را باتوجه به زمینه سخن و بستر اندیشگی شاعر دارند. بر اساس این تحقیق روش شد که 60 درصد از پرسش های موجود در غزلیات حافظ برای بیسانچهار مقوله معنایی "شگفتی"، "نفی"، "انکار" بکار رفته است و. همچنین حدود 78 درصد از کلمات پرسشی مورد استفاده را چه، که، کجا و کی تشکیل می دهند.